Szanowni Państwo, szukając odpowiedzi na pytanie „czy poprawna jest forma BARDZO WIELE natknąłem się na odpowiedź Państwa poradni - uznającą ten zwrot za poprawny. Bardzo się zdziwiłem Państwa poradą i nie daje mi to spokoju. Odkąd pamiętam zwrot taki uznawany był za błędny. Stopniowanie słowa WIELE to raczej WIĘCEJ i NAJWIĘCEJ (a wcześniej NIEWIELE) a nie „bardzo wiele”. Zamiast piętnować używanie zwrotu BARDZO WIELE utwierdzacie Państwo czytelników, internautów w jego prawidłowości.
Remigiusz
Szanowny Panie,
wyrażenie, które budzi Pańskie zastrzeżenia, jest aprobowane przez wydawnictwa normatywne i nie uznaje się go za błędne. Pojawia się ono (także w przypadkach zależnych) nawet w definicjach słownikowych, w których służy wyjaśnieniu znaczenia różnych słów. Znajdziemy je choćby w Uniwersalnym słowniku języka polskiego pod red. S. Dubisza (Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003). Oto kilka przykładów: 1) przymiotnik przebogaty to w jednym ze znaczeń (według USJP) ‘obfitujący w coś, mający bardzo wiele czegoś, składający się z bardzo wielu elementów’; 2) frazeologizm trafić, zbłądzić, dotrzeć itp. pod strzechy to ‘zwykle o książce lub idei: dotrzeć do bardzo wielu ludzi, także prostych i niewykształconych’; 3) zupa śmieciowa to ‘zupa z bardzo wielu różnych składników (…)’.
Omawianą formę akceptuje również np. Nowy słownik poprawnej polszczyzny pod red. A. Markowskiego (Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999), por. definicje słów setka (‘bardzo wiele, bardzo wielu’) czy wiekowy ‘(…) liczący, trwający, mający bardzo wiele lat’. We wspomnianym słowniku nierzadko nawet zaleca się tę formę w przykładach użyć wzorcowych, por.: „Ostatnie lata przyniosły ożywienie na froncie wynalazczości. Poprawnie: Ostatnio powstało bardzo wiele wynalazków”, „Niepoprawnie: Rezerwuarem imion-symboli jest mitologia. Poprawnie: Bardzo wiele imion-symboli pochodzi z mitologii”.
Warto również zauważyć, że słowo bardzo nie służy tworzeniu stopnia wyższego, lecz intensyfikowaniu danej cechy – a zatem połączenie bardzo wiele nie jest, jak Pan sugeruje, wynikiem błędnego stopniowania wyrazu wiele (taką formą – oczywiście niepoprawną – byłoby *bardziej wiele). Nie ma zatem niczego niewłaściwego w używaniu formy bardzo wiele – jest ona poprawna, tak jak forma bardzo dużo. Dodajmy przy okazji, że dużo stopniuje się tak samo jak wiele – w obu wypadkach powiemy: więcej, najwięcej. Możliwość utworzenia form stopnia wyższego i najwyższego nie wyklucza jednak użycia przysłówka bardzo w połączeniu ze słowami wiele i dużo.
Łączę wyrazy szacunku
Barbara Pędzich