Ostatnio w relacjach z wydarzeń sportowych często spotykam formę "zwyciężyli trzy ostatnie mecze" czy zawodnik "zwyciężył turniej". Jakoś mnie to razi. Czy nie powinno być "zwyciężyli w trzech ostatnich meczach", "wygrał turniej , zwyciężył w turnieju". Przeczytałem, że czasownik łączy się z biernikiem, ale czy to znaczy że można zwyciężyć innego zawodnika ale też można zwyciężyć mecz?
Kazimierz Księżopolski
Szanowny Panie,
nie, nie można *zwyciężyć meczu, jest to błąd składniowy. Można natomiast zwyciężyć (innego) zawodnika.
Czasownik zwyciężyć w znaczeniu 'osiągnąć pomyślny wynik w jakiejś walce bądź rywalizacji' otwiera kilka pozycji składniowych: mianownikową (dla podmiotu), biernikową (dla dopełnienia, gdy aktywizuje się element znaczeniowy: 'pokonać', np. zwyciężyliśmy tamtą drużynę, zwyciężyłem rywala, zwyciężyć nieprzyjaciół, przeciwników, wrogą armię, wojska nieprzyjaciół), z przyimkiem i miejscownikiem (dla okolicznika, gdy aktywizuje się element znaczeniowy 'wygrać', np. zwyciężyliśmy w meczu, w półfinale, w zawodach; w bitwie, w walce, w wojnie; w konkursie, w rankingu, w wyborach; w biegu, w klasyfikacji (generalnej, końcowej), w jakiejś kategorii; w przetargu).
A zatem poprawne zdania to: zawodnicy zwyciężyli w trzech ostatnich meczach, zawodnik zwyciężył w turnieju. Lub, oczywiście: zawodnicy wygrali trzy ostatnie mecze, zawodnik wygrał turniej, to tutaj bowiem poprawna jest pozycja biernika dla znaczenia 'osiągnąć najlepszy wynik, zwyciężyć'.
Łączę wyrazy szacunku
Agata Hącia