25.11.2023

Stary Kontynent, Nowy Kontynent

Dzień dobry, od jakiegoś czasu nurtuje mnie pytanie, otóż, gdy mówimy o Ameryce jako kontynencie, frazę "nowy kontynent" należy zapisywać wielką czy małą literą (Nowy Kontynent czy nowy kontynent). Ta sama sytuacja pojawią się także w sprawie określenia Europy mianem "starego kontynentu". Z góry dziękuję za odpowiedź.

Ania

Szanowna Pani,

jak podaje Wielki słownik ortograficzny PWN, nazwę Stary Kontynent (w znaczeniu: Europa) zapisujemy od wielkiej litery. Wynika to z zasady ortograficznej, zgodnie z którą wyrazy pospolite używane w znaczeniu nazwy własnej piszemy wielkimi literami, np. Korona (= Polska), Trójmiasto (= Gdańsk, Sopot i Gdynia).

Jeśli chodzi o nazwę Nowy Kontynent / nowy kontynent, to wydaje się, że można zastosować przytoczoną wyżej zasadę ortograficzną oraz analogię do Starego Kontynentu i przyjąć, że Nowy Kontynent jest nazwą własną, którą zapisujemy wielkimi literami. W związku z tym, że nazwa własna wskazuje na jednostkowy, niepowtarzalny desygnat, taki zapis pozwoliłby odróżnić ten konkretny Nowy Kontynent od innych nowych kontynentów, o których pisze się, że mogą w przyszłości się wyodrębnić (np. Kiedyś ląd może pęknąć, a wtedy oddzieli się nowy kontynent). W przypadku tych desygnatów nazwa pospolita nowy kontynent jest nazwą opisującą, określającą ich cechy charakterystyczne.

W zestawieniu nazw: Stary Kontynent – Nowy Kontynent widać podobieństwo do zestawienia: Stary ŚwiatNowy Świat, które jest bardziej utrwalone w języku i odnotowywane przez słowniki ortograficzne oraz słowniki języka polskiego (oczywiście wielkimi literami).

Łączę wyrazy szacunku

Monika Kącka-Rodak