Sławek

Szanowny Panie,

pisownia (łączna lub rozdzielna) zależy w tym wypadku od kontekstu. Zgodnie z ogólną zasadą partykułę nie z przysłówkami pisze się łącznie, powinniśmy zatem napisać niebezwzględnie. Trzeba jednak pamiętać, że wówczas słowo to odnosi się do jednej cechy, tj. znaczy mniej więcej to samo co niecałkowicie, niezupełnie lub nierygorystycznie. W praktyce takie użycia nie są zbyt częste – spotyka się je przede wszystkim w tekstach z zakresu prawa, por. np.:  

(…) Paine’a interesuje właśnie ów moralny, hipotetyczny komponent prawa naturalnego z uwagi na jego niebezwzględnie zobowiązujący charakter, otwierający pole dla działania i wolności (M. Gwarny, Thomasa Paine’a ujęcie doktryny prawnonaturalnej: prawo naturalne wobec rewolucji, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica” 23, 2010);

Tylko tam, gdzie prawo ma charakter niebezwzględnie obowiązujący, strony mogą umówić się między sobą tak, jak chcą (fragment wywiadu dotyczącego zagadnień prawnych i ekonomicznych).

O wiele częściej jednak stosujemy pisownię rozdzielną – w zdaniach z połączeniem nie bezwzględnie partykuła wprowadza bowiem zwykle jakieś przeciwstawienie. Zapis rozłączny jest zgodny z regułą nr 179, przede wszystkim zaś z regułą nr 182 – dotyczy ona głównie przymiotników i imiesłowów przymiotnikowych, ale (jak zaznaczono w końcowej części jej opisu) odnosi się też do przysłówków odprzymiotnikowych.

Stosujemy zatem pisownię rozdzielną m.in. wtedy, gdy partykuła nie wprowadza przeciwstawienie (por. ogłoszone warunki są fakultatywne, a nie bezwzględnie wymagane). Zapis rozdzielny obowiązuje także wówczas, gdy zestawiamy dwa przysłówki i chcemy podkreślić, że zaprzeczony przysłówek wyraża treść nieprawdziwą albo wyolbrzymioną (por. cechy preferowane, ale nie bezwzględnie wymagane; warunki możliwe, lecz nie bezwzględnie konieczne; normy zalecane, a nie bezwzględnie obowiązujące).

Łączę wyrazy szacunku

Barbara Pędzich