09.05.2024

Odessa

Dzień dobry, Poproszę o wyjaśnienie, jak powinno się wymawiać formę celownika i miejscownika „Odessie” . Ja jestem przyzwyczajona do wymawiania jako ‹odeśsie›. W radio usłyszałam ostatnio dziennikarkę, którą wymawiała "odessie", co brzmiało nader dziwnie. Jednak może tak właśnie należy wymawiać to słowo? Oczywiście przepraszam za brak fonteycznej pisowni wymowy ale nie umiem tego zapisać fonetycznie.

Hanna

Szanowna Pani,

formę celownika i miejscownika nazwy Odessa (Odessie) poprawnie wymawiamy właśnie w ten sposób, który intuicyjnie uznała Pani za właściwy, czyli [odeśśie]. Zachodzi tu upodobnienie wsteczne: miękka, środkowojęzykowa głoska [ś] oddziałuje na poprzedzającą ją twardą, przedniojęzykową głoskę [s]. Wskutek tego upodobnienia cała grupa spółgłoskowa staje się jednorodna i pod względem miękkości, i pod względem miejsca artykulacji. Warto przy okazji zauważyć, że niektóre wyrazy z tym samym połączeniem spółgłoskowym można wymawiać na dwa sposoby, por. formę 3 os. lp. czasownika ssaćssie (mówimy: [sśie] albo [śśie]).

O tym, że w wymowie formy Odessie uwzględniamy jednak wspomniane upodobnienie, przekonują rozstrzygnięcia źródeł normatywnych, takich jak Wielki słownik poprawnej polszczyzny pod red. A. Markowskiego (2004) czy Podręczny słownik poprawnej wymowy polskiej W. Lubasia i S. Urbańczyka (1990).

Łączę wyrazy szacunku

Barbara Pędzich