Dzień dobry, chciałabym zadać pytanie związane ze słowami „technika” i „technologia”. Teoretycznie rozumiem różnicę, jednak mam problem w zastosowaniem tego rzeczownika w odniesieniu do sztucznej inteligencji, ponieważ – jak mi się wydaje – może ona być zarówno metodą, jak i procesem. Nie pomaga również fakt, że w serwisie Google więcej wyników ma „technologia sztucznej inteligencji”.
Proszę o odpowiedź.
Z pozdrowieniami –
Agnieszka
Szanowna Pani,
istotnie nie zawsze łatwo jest rozróżnić znaczenia słów technika i technologia, m.in. dlatego, że znaczenia tych słów są pod wpływem sensów angielskiego rzeczownika technology: 1. technika, 2. technologia.
Lecz już dawniej technika i technologia były w pewnym zakresie synonimiczne, np. w Słowniku języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego (1958–1969) czytamy, że technika to 1. 'celowy, racjonalny, oparty na teorii sposób wykonywania prac w jakiejś dziedzinie; metoda', 2. 'całokształt środków i czynności wchodzących w zakres działalności ludzkiej, związanej z wytwarzaniem dóbr materialnych', 3. (daw.) 'technikum'. W tym samym słowniku technologia jest objaśniona następująco: 1. 'nauka o metodach obróbki i przeróbki materiałów', 2. to samo co technika w zn. 1.
Z kolei w Uniwersalnym słowniku języka polskiego (USJP) pod red. S. Dubisza, Warszawa 2003, przeczytamy, że technika to 1. «celowy, racjonalny, oparty na teorii sposób wykonywania jakichś czynności, posługiwania się czymś itp.; metoda», 2. «środki materialne i umiejętność posługiwania się nimi, umożliwiające człowiekowi celową działalność gospodarczą i opanowywanie przyrody», 3. «wyuczona, wyćwiczona umiejętność pozwalająca osiągnąć w czymś dobry wynik», technologia zaś to «przetwarzanie w sposób celowy i ekonomiczny dóbr naturalnych w dobra użyteczne (produkty); także: wiedza o tym procesie».
W Wielkim słowniku języka polskiego (WSJP) znajdziemy następujące definicje: technika 1. 'ściśle określony sposób wykonywania i produkowania czegoś, wynikający z postępu w badaniach naukowych oraz zastosowania nowych technologii', 2. 'wiedza dotycząca sposobów wykorzystania osiągnięć nauki w praktyce', 3. 'praktyczne zastosowanie osiągnięć nauki', 4. 'umiejętność robienia czegoś nabyta dzięki nauce i ćwiczeniom', 5. 'przedmiot szkolny kształcący w sposób praktyczny umiejętności potrzebne człowiekowi w codziennym życiu'; technologia 1. 'opracowana naukowo lub doświadczalnie metoda produkowania, przetwarzania lub przesyłania czegoś', 2. 'technika - umiejętność robienia czegoś nabyta dzięki nauce i ćwiczeniom', 3a. 'wiedza o metodach produkowania, przetwarzania lub przesyłania czegoś', 3b. 'kierunek studiów lub nauki w szkole średniej, poświęcony metodom produkowania, przetwarzania lub przesyłania czegoś'.
Na pytanie, czy sztuczna inteligencja jest techniką czy technologią (jeśli dobrze rekonstruuję Pani intencję), odpowiedziałabym, że ani jednym, ani drugim (por. USJP: «zdolność rozbudowanych systemów informatycznych do wykonywania niektórych czynności wymagających od człowieka posłużenia się inteligencją (np. uczenie się, rozpoznawanie kształtów, dźwięków)», WSJP: 1a. 'dział informatyki zajmujący się badaniem i tworzeniem programów komputerowych, które potrafią wykonywać niektóre czynności wymagające od człowieka posłużenia się inteligencją', 1b. 'system informatyczny, który potrafi wykonywać niektóre z takich czynności, które wymagają od człowieka posłużenia się inteligencją'). Ale też dodałabym, że sztucznej inteligencji służą rozmaite techniki i technologie.
Łączę wyrazy szacunku
Agata Hącia