AK

Szanowny Panie (lub: Szanowna Pani),

wzorcowe jest zdanie drugie (tu są cisza i spokój): ponieważ mamy do czynienia z połączeniem orzeczenia i podmiotu szeregowego, orzeczenie powinno przyjąć formę liczby mnogiej. W tym wypadku jednak dopuszczalna jest również wersja pierwsza (tu jest cisza i spokój). Orzeczenie w zestawieniu z podmiotem szeregowym może przyjąć formę liczby pojedynczej m.in. wtedy, gdy stoi przed podmiotem i jest w czasie teraźniejszym (tak jak w naszym zdaniu). Inna dopuszczalna sytuacja to połączenie orzeczenia – w dowolnym czasie gramatycznym – z takim podmiotem szeregowym, którego składnikami są rzeczowniki w tym samym rodzaju (np. medycyna i biologia interesowała go od dawna).

Zauważmy, że nasze zdanie nie mogłoby zawierać orzeczenia w liczbie pojedynczej wtedy, gdyby odnosiło się do przeszłości – wadliwe byłyby konstrukcje *tu była cisza i spokój, *tu była spokój i cisza, *tu był cisza i spokój, *tu był spokój i cisza. Orzeczenie w liczbie pojedynczej w czasie przeszłym nie objęłoby bowiem obu rzeczowników tworzących podmiot szeregowy.

Łączę wyrazy szacunku

Agata Hącia