01.09.2023

ul. Pieskowa Skała

Dzień dobry, proszę o informację czy prawidłowa jest forma "przy ul. Pieskowej Skały 15" - dotyczy odmiany nazwy ulicy "Pieskowa Skała" w Warszawie.

Daniel

Szanowny Panie,

gdyby ulica nazywała się Pieskowej Skały (tak jak: Henryka Sienkiewicza, Kwiatu Paproci, Polnych Kwiatów), a więc gdyby w nazwie rzeczownik stał D. i określający go przymiotnik również w D., a cała nazwa pełniła funkcję przydawki dopełniaczowej w stosunku do rzeczownika ulica, wówczas forma przy ul. Pieskowej Skały 15 byłaby poprawna.

Jednak ulica nazywa się Pieskowa Skała (jak: Kwiatowa Polana, Polskie Drogi, Wąski Jar, Wilczy Dół) i jest to nazwa kłopotliwa. Składa się bowiem z przymiotnika i rzeczownika w M. połączonych w tzw. związku zgody, które zachowują się składniowo różnie zależnie od tego, czy są poprzedzone rzeczownikiem ulica. Jeśli nie, to bez przeszkód dostosowują się składniowo do wymagań nadrzędnego w stosunku do nich czasownika (i przyimka), np. Mieszkam na/przy Pieskowej Skale/ Kwiatowej Polanie/ Polskich Drogach/ Wąskim Jarze/ Wilczym Dole; wracam z Pieskowej Skały/ Kwiatowej Polany/ Polskich Dróg/ Wąskiego Jaru/ Wilczego Dołu; jadę na Pieskową Skałę/ Kwiatową Polanę/ Polskie Drogi/ Wąski Jar, Wilczy Dół. Jeżeli jednak przed taką nazwą ulicy stoi w zdaniu rzeczownik ulica, unieruchamia on całą nazwę w formie mianownikowej, a zatem powiemy: Mieszkam na/przy ulicy Pieskowa Skała/ Kwiatowa Polana/ Polskie Drogi/ Wąski Jar/ Wilczy Dół; wracam z ulicy Pieskowa Skała/ Kwiatowa Polana/ Polskie Drogi/ Wąski Jar/ Wilczy Dół; jadę na ulicę Pieskowa Skała/ Kwiatowa Polana/ Polskie Drogi/ Wąski Jar/ Wilczy Dół.

A zatem: forma przy ul. Pieskowej Skały 15 jest niepoprawna, poprawna zaś będzie: przy ul. Pieskowa Skała 15 lub przy Pieskowej Skale 15.

Łączę wyrazy szacunku

Agata Hącia