03.12.2020

w Ursusie, do Ursusa

Dzień dobry chciałbym się zapytać o poprawna pisownię odnoszącą się do jednej z dzielnic Warszawy. Jak poprawnie powinno się pisać w Ursusie czy na Ursusie, np. jestem w Ursusie/na Ursusie, gdzie znajdę ... w Ursusie/na Ursusie?

Marcin

Szanowny Panie,

choć systemowo z nazwami dzielnic łączy się przyimek na (powiemy na przykład: jadę na Mokotów, na Żoliborz, na Bielany; mieszkam na Mokotowie, na Żoliborzu, na Bielanach), to jednak jest kilka wyjątków. Są one umocowane tradycją (na przykład jadę do Śródmieścia, mieszkam w Śródmieściu), a często także pewnym faktem społecznym: w zbiorowej pamięci mieszkańców miasta jest obecne to, że dana dzielnica była jeszcze stosunkowo niedawno odrębną miejscowością. Dlatego właśnie jeździmy do Ursusa, do Rembertowa, do Wesołej i mieszkamy w Ursusie, w Rembertowie, w Wesołej.

Kryterium zbiorowej pamięci jest, oczywiście, nieostre, czego dowodzi choćby różnica między lokalnym zwyczajem językowym a formami, których spontanicznie zaczynają używać przyjezdni. Na przykład studenci, którzy rozpoczynają studia w Warszawie, a nie pochodzą z tego miasta, systemowo używają form *na Ursusie, *na Rembertowie itd., stosują bowiem ogólną zasadę dotyczącą używania przyimków z nazwami dzielnic. Dopiero gdy się zaznajomią z miejscowymi zwyczajami językowymi, zaczynają stosować formy w Ursusie, w Rembertowie itd.

Łączę wyrazy szacunku

Agata Hącia