Szanowni Państwo! W podręcznikach szkolnych przy tematach o zdaniach i równoważnikach podaje się, że równoważnik nie zawiera osobowej formy czasownika, ale może zawierać bezokolicznik lub formy zakończone na -no, -to. Natomiast przy tematach o podmiocie te same formy na -no, -to tworzą zdanie bezpodmiotowe Jak ta sama forma może tworzyć zdanie lub nie. Wypowiedzenie "Szukano szczęścia" jest równoważnikiem zdania i jednocześnie tworzy zdanie bezpodmiotowe? Bardzo proszę o wyjaśnienie.
Anna
Szanowna Pani,
według dawniejszych ujęć wypowiedzenia z formami na -no, -to są równoważnikami zdania. W tradycyjnym ujęciu zdaniem jest bowiem tylko takie wypowiedzenie, które zawiera osobową formę orzeczenia. Jednak nowsze koncepcje do zdań zaliczają wypowiedzenia zawierające jakąkolwiek finitywną formę czasownika (formy finitywne to takie, które mogą o czymś orzekać – należą do nich, oprócz form osobowych, także formy nieosobowe na -no, -to, a także formy czasowników niewłaściwych, takich jak można, trzeba, szkoda itp.). A zatem to, czy wypowiedzenie Szukano szczęścia uznamy za równoważnik zdania czy za zdanie, zależy od tego, do której z tych koncepcji się odwołamy (według starszej, tradycyjnej będzie to równoważnik zdania, według nowszej – zdanie bezpodmiotowe).
Łączę wyrazy szacunku
Barbara Pędzich