Andrzej Orkowski

Szanowny Panie,

podstawą wyboru odpowiedniego wzorca odmiany jest postać fonetyczna zakończenia nazwiska, a dokładniej – jego ostatnia głoska (nie litera).

1. Słowiańskie (w tym polskie) nazwiska zakończone na -o poprzedzone spółgłoską -k, -g, -ch, np. Szewczenko, Konieczko, w liczbie pojedynczej odmieniają się jak rzeczowniki rodzaju żeńskiego grupy III, np. matka, natomiast w liczbie mnogiej – jak rzeczowniki męskoosobowe, np. profesorowie.

liczba pojedyncza

M. (kto? co?) pan Konieczko (jak matka)

D. (kogo? czego?) pana Konieczki (jak matki)

C. (komu? czemu?) panu Konieczce (jak matce)

B. (kogo? co?) pana Konieczkę (jak matkę)

N. (z kim? z czym?) z panem Konieczką (jak z matką)

Ms. (o kim? o czym?) o panu Konieczce (jak o matce)

liczba mnoga

M. (kto? co?) państwo Konieczkowie (jak profesorowie)

D. (kogo? czego?) państwa Konieczków (jak profesorów)

C. (komu? czemu?) państwu Konieczkom (jak profesorom)

B. (kogo? co?) państwa Konieczków (jak profesorów)

N. (z kim? z czym?) z państwem Konieczkami (jak z profesorami)

Ms. (o kim? o czym?) o państwu Konieczkach (jak o profesorach)

2. Słowiańskie (w tym polskie) nazwiska zakończone na -o poprzedzone spółgłoską -b, -p, -d, -t, -w, -f, -m, -n, -r, -s, -z, -ł, np. Sidło, Lato, w liczbie pojedynczej odmieniają się jak rzeczowniki rodzaju żeńskiego grupy IV, np. bona, natomiast w liczbie mnogiej – jak rzeczowniki męskoosobowe, np. profesorowie.

3. Niesłowiańskie nazwiska zakończone na -o poprzedzone spółgłoską -b, -p, -d, -t, -w, -f, -m, -n, -r, -s, -z, -ł, np. Tasso, Canaletto, Valentino, Belmondo, w liczbie pojedynczej odmieniają się jak rzeczowniki męskoosobowe twardotematowe, np. student, natomiast w liczbie mnogiej – jak rzeczowniki męskoosobowe, np. profesorowie.

4. Nazwiska zakończone na -o poprzedzone spółgłoską -ź, -ć, -ś, -dź, -ń, -j, -l , np. Pucio, Dyzio, Misio, Uccello, Boccaccio, w liczbie pojedynczej odmieniają się jak rzeczowniki męskoosobowe miękkotematowe, np. wujcio, natomiast w liczbie mnogiej – jak rzeczowniki męskoosobowe, np. profesorowie.

liczba pojedyncza

M. (kto? co?) pan Misio (jak wujcio)

D (kogo? czego?) pana Misia (jak wujcia)

C. (komu? czemu?) panu Misiowi (jak wujciowi)

B. (kogo? co?) pana Misia (jak wujcia)

N. (z kim? z czym?) z panem Misiem (jak z wujciem)

Ms. (o kim? o czym?) o panu Misiu (jak o wujciu)

liczba mnoga

M. (kto? co?) państwo Misiowie (jak profesorowie)

D. (kogo? czego?) państwa Misiów (jak profesorów)

C. (komu? czemu?) państwu Misiom (jak profesorom)

B. (kogo? co?) państwa Misiów (jak profesorów)

N. (z kim? z czym?) z państwem Misiami (jak z profesorami)

Ms. (o kim? o czym?) o państwu Misiach (jak o profesorach)

Łączę wyrazy szacunku

Monika Kącka-Rodak