18.10.2023

jarząb

Szanowni Państwo, chciałbym zapytać o odpłatną poradę językowa dotyczącą prawidłowej odmiany rodzaju jarząb (Sorbus L.). Jarzębina to nazwa zarezerwowana jedynie dla jednego z gatunków rodzaju jarząb tj. jarząbu pospolitego (Sorbus aucuparia L.). Jak w takim razie powinniśmy prawidłowo odmieniać rodzaj jarząb, aby wskazać że mówimy o jarząbach, a nie o jarzębach i na odwrót?

Paweł Mazur

Szanowny Panie,

wyraz jarząb (w znaczeniu drzewa lub krzewu) może się odmieniać według wzoru twardotematowego lub miękkotematowego (por. Słownik gramatyczny języka polskiego). Formy odmiany są następujące:

liczba pojedyncza

  • M. jarząb
  • D. jarzęba, jarzębia, jarzębu
  • C. jarzębowi, jarzębiowi
  • B. jarząb
  • N. z jarzębem, jarzębiem
  • Ms. o jarzębie, jarzębiu
  • W. jarzębie, jarzębiu

liczba mnoga

  • M. jarzęby, jarzębie
  • D. jarzębów, jarzębiów
  • C. jarzębom, jarzębiom
  • B. jarzęby, jarzębie
  • N. jarzębami, jarzębiami
  • Ms. jarzębach, jarzębiach
  • W. jarzęby, jarzębie.

Fakt, że wyraz jarząb możemy odmieniać na dwa sposoby, nie wynika jednak z tego, że występują różne gatunki jarzęba/ jarzębia/ jarzębu, których jest przecież o wiele więcej (np. jarząb szwedzki, jarząb mączny, jarząb ozdobny, jarząb owocowy, jarząb turyngski) niż dostępnych wzorów odmiany.

Z wyrazami szacunku

Monika Pawelec-Skurzyńska