23.09.2021

kompetencje RJP

Dzień dobry, czy to prawda , że Rada Języka Polskiego dopuściła wymowę słowa wziąć, jako wziojść z tytułu uzusu? Trudno mi w to uwierzyć, chociaż język się zmienia.... ale postanowiłam to jednak sprawdzić i zapytać.

Jolanta Banak

Szanowna Pani,

nie, nie jest to prawda. Rada Języka Polskiego (ani żadna inna instytucja) nie ma mocy, by „dopuszczać” czy „zatwierdzać” jakąkolwiek formę, jakiekolwiek słowo czy jakikolwiek sposób wymowy. Jest to powszechny, niestety, mit, rodzaj miejskiej legendy. RJP ma natomiast – na mocy Ustawy o języku polskim – kompetencje, by wpływać na kształt polskiej normy ortograficznej.

Co do czasownika wziąć: poprawna ortograficznie jest wyłącznie ta forma, którą właśnie zapisałam, a wymawia się ją [wźońć]. I tylko tak.

Dodam, że obecność jakiejś formy czy konstrukcji w uzusie nie przesądza o jej zgodności normą; to kolejny mit, na który niektórzy lubią się powoływać, przyznając kryterium uzualnemu prymat nad innymi kryteriami poprawności językowej. Ze stanowiskiem tym trudno jednak mi (i zapewne nie tylko mnie) się zgodzić.

Wiedzę o tym, które słowa, formy, konstrukcje są zgodne z normą językową, można czerpać przede wszystkim z wydawnictw normatywnych, takich jak słowniki poprawnej polszczyzny.

Łączę wyrazy szacunku

Agata Hącia