06.07.2021

korzystny

Dzień dobry, Szanowni Państwo, jestem nauczucielką w szkole podstawowej, piszę w spawie 16 punktu egzaminu ósmoklasisty 2021. Chodzi o to, że uznano tam slowo korzystny za przymiotnik. Mam jednak wątpliwości, czy jednak nie zalicza się tego wyrazu do kategorii imiesłowów. Będę wdzięczna za państwa opinię i ew. wskazanie źródeł. Z poważaniem Agnieszka Mioduszewska-Korniłow

paniAgaodpolskiego

Szanowna Pani,

nie popełniono tu błędu – korzystny jest przymiotnikiem, por. ten opis w Słowniku gramatycznym języka polskiego. Rzeczywiście imiesłowy przymiotnikowe bierne mogą się kończyć na -ny (lub -ony, -ty), ale aby mieć pewność, że dana forma jest imiesłowem, trzeba móc wskazać czasownik, w którego paradygmacie ten imiesłów się mieści. Na przykład od szukać utworzymy imiesłów szukany, od ukarać ukarany itd.

Imiesłowy przymiotnikowe bierne tworzymy wyłącznie od czasowników przechodnich, tj. takich, które mogą wystąpić w stronie czynnej (np. Jan szuka Marii), jak i w stronie biernej (Maria jest szukana przez Jana). Co prawda przymiotnik korzystny jest słowotwórczo powiązany m.in. z czasownikiem korzystać, ale czasownik ten jest nieprzechodni, a zatem nie tworzymy od niego imiesłowu przymiotnikowego biernego (forma *korzystany jest błędna). Od korzystać utworzymy natomiast, oczywiście, imiesłów przymiotnikowy czynny (korzystający) i imiesłów przysłówkowy współczesny (korzystając).

Łączę wyrazy szacunku

Agata Hącia