Tom

Szanowny Panie,

przymiotniki następny i kolejny są synonimami, jednak nie są to synonimy całkowite. W związku z tym w niektórych kontekstach można stosować je wymiennie i nie wpływa to modyfikująco na znaczenie całej wypowiedzi, w innych kontekstach zaś ujawniają się pewne drugorzędne cechy semantyczne, które różnicują znaczenia tych dwóch wyrazów, a tym samym wpływają na ich zakres użycia.

Na przykład w poniższych parach zdań przymiotniki następny i kolejny mogą być użyte wymiennie bez wpływu na znaczenie całości:

Na następnym spotkaniu omówimy zagadnienie homonimii składniowej.

Na kolejnym spotkaniu omówimy zagadnienie homonimii składniowej.

W następnym odcinku naszego programu opowiemy o (…).

W kolejnym odcinku naszego programu opowiemy o (…).

W podanym przez Pana przykładzie ujawnia się natomiast pewna cecha semantyczna różnicująca znaczenie tych synonimów. Otóż wyraz następny zawiera cechę bezpośredniości w występowaniu po sobie określonych elementów danego ciągu (por. definicje wyrazów następny i kolejny w Wielkim słowniku języka polskiego). Widać to również w poniższych przykładach:

My wysiadamy na następnej stacji, a wy na kolejnej.

Na następnej lekcji sprawdzę ćwiczenia, a na kolejnej – wypracowania.

Warto dodać, że w przytoczonym przez Pana zdaniu nie bez znaczenia jest także użycie wyrazu dopiero, który dodatkowo podkreśla, że to, co ma się wydarzyć w kolejną sobotę, będzie późniejsze w stosunku do tego, co odbędzie się w następną, czyli w najbliższą sobotę.

Łączę wyrazy szacunku

Monika Kącka-Rodak