Gustaw Majer

Szanowny Panie,

wyrażenie prędzej czy później jest frazeologizmem, co oznacza, że rządzi się swoimi prawami i nie musi być zgodne z zasadami logiki. Z definicji frazeologizm to taka jednostka języka, która: 1) jest nieciągła (tj. składa się z co najmniej dwóch wyrazów, które ponadto w zdaniu nie muszą występować obok siebie), 2) ma globalne znaczenie (tj. jej znaczenie nie jest sumą znaczeń jej składników), 3) ma stałą formę (choć zdarzają się frazeologizmy z ograniczoną wymiennością któregoś członu), 4) jest ustabilizowana w systemie polszczyzny. Wszystkie te warunki spełnia konstrukcja prędzej czy później (mająca również wariant wcześniej czy później, jak podaje Wielki słownik języka polskiego). A zatem nie możemy mówić o błędzie w obrębie interesującego Pana frazeologizmu.

Dodam jeszcze, że słowo prędzej, a właściwie prędko (bo prędzej to forma stopnia wyższego tego przysłówka) ma kilka znaczeń. Na przykład Uniwersalny słownik języka polskiego pod red. S. Dubisza podaje, że prędko to: „1. wykonując szybko jakąś czynność; pośpiesznie, raźnie, żwawo (prędko iść, karuzela kręci się coraz prędzej); 2. w niedługim czasie; bezzwłocznie, rychło, wkrótce, niebawem, zaraz, wnet (np. spotkajmy się prędko)” i do tego drugiego znaczenia przyporządkowuje interesujący nas frazeologizm. Z kolei wspomniany wcześniej Wielki słownik języka polskiego wyodrębnia cztery znaczenia przysłówka prędko, z którymi można zapoznać się tutaj.

Łączę wyrazy szacunku

Agata Hącia