27.07.2022

raczej zawsze

Dzień dobry,

ostatnio w rozmowie użyłem zwrotu „raczej zawsze” (całe zdanie brzmiało: „raczej zawsze mam zwyczaj tak się rozpisywać”) - została mi zwrócona uwaga, że słowo „raczej” nie powinno znajdować się obok „zawsze” i zwrot „raczej zawsze” jest sprzeczny sam ze sobą. W moim przekonaniu przysłówek „raczej” podaje w wątpliwość pewien osąd — w tym wypadku moim osądem było to, czy mam pewien zwyczaj, czy go nie mam. Ponieważ sam nie mam pewności co do tego, czy zawsze się rozpisuję, nie widzę przeszkód użyć zwrotu „raczej zawsze”, ponieważ wydaje mi się, że tak robię, ale nie mam do tego pewności. Proszę o pomoc w rozwiązaniu tego sporu.

Pozdrawiam 

Tomasz Płowucha

Szanowny Panie,

wyrażenie raczej zawsze nie jest błędem, znaczy tyle co 'wydaje mi się, że zawsze; jeśli się nie mylę – zawsze'. Jak podaje Uniwersalny słownik języka polskiego, red. S. Dubisz, Warszawa 2003, partykuła raczej ma m.in. takie znaczenie:

a) «wyraża wahanie mówiącego co do wyboru odpowiedniego sądu i zarazem skłonność, by uznać sąd komunikowany w zdaniu»:
Był zamknięty w sobie, raczej życzliwy wobec otoczenia, w zachowaniu flegmatyczny.
Już od dawna raczej unikał odwiedzania osób słabo mu znanych.
On to zrobił raczej nieświadomie.
Wszystkie recenzje były raczej przychylne.
Skłaniał się raczej do uznania go za dziwaka.

(Inną definicję znajdziemy w Wielkim słowniku języka polskiego, ale jej sens jest taki sam).

To natomiast, co moim zdaniem zdaniem wymagałoby w cytowanym zdaniu korekty, to tautologia, powstała przez obecność wyrażenia raczej zawsze i zwrotu mam zwyczaj. Oba przekazują bardzo podobną informację, że coś się zwykle dzieje (zwykle – czyli zawsze lub prawie zawsze, raczej zawsze, bardzo często, może nawet bezwyjątkowo). Aby zdanie było poprawne, powinno przybrać formę: raczej zawsze tak się rozpisuję lub mam zwyczaj tak się rozpisywać.

Łączę wyrazy szacunku

Agata Hącia