06.12.2024

rodzaj męskozwierzęcy

Zdanie: Z przytułków ludzie najczęściej zabierają PSY i KOTY czy psów i kotów? Jak to w końcu jest z tymi rzeczownikami męskoosobowymi i niemęskoosobowymi.

Józef

Szanowny Panie,

istnieją różne opracowania językoznawcze dotyczące rodzaju gramatycznego (przegląd różnych teorii dostępny w tym artykule).

Według popularnej klasyfikacji Witolda Mańczaka (Witold Mańczak: Ile rodzajów jest w polskim, XXXVI, 1956, s. 116–121) możemy wyróżnić pięć rodzajów gramatycznych:

  1. męskoosobowy: widzę tego ucznia, tych uczniów
  2. męskozwierzęcy: widzę tego psa, te psy
  3. męskonieżywotny: widzę ten stół, te stoły
  4. nijaki: widzę to dziecko, te dzieci
  5. żeński: widzę tę kobietę, te kobiety.

Wyrazom pies, kot tym przypiszemy rodzaj męskozwierzęcy (nazywany też męskożywotnym).

Rzeczowniki rodzaju męskozwierzęcego w bierniku liczby pojedynczej przyjmują taką samą formę jak w dopełniaczu (zabieram tego psa, tego kota), w liczbie mnogiej zaś biernik będzie równy mianownikowi (zabieram te psy, te koty).

Łączę wyrazy szacunku

Monika Pawelec-Skurzyńska