07.05.2022

Scrooge

Dzień dobry, gdyby nazwisko Scrooge chcieć zapisać po polsku to byłoby to Skrudż? A może Skródż czy Skrucz? Jak też zwracać się poprawnie do mężczyzny - szanowny panie Skrudżu?, Nowaku?

Jacek

Szanowny Panie,

poprawna spolszczona wersja tego nazwiska to Skrudż. W spolszczeniach zasadniczo nie stosujemy ó, ponieważ zwykle nie dochodzi do wymiany ó : o. Na końcu musimy zachować dż, ponieważ tę właśnie dźwięczną głoskę słychać w przypadkach zależnych, np. [skrudża], a nie *[skrucza]. Wymowa z [cz] w M. wynika z typowego dla polszczyzny ubezdźwięcznienia wygłosowego, por. miód wymawiane jako [miut] czy pod wymawiane jako [pot].

Choć tworzenie odrębnych form wołacza nazwisk jest w polszczyźnie formalnie możliwe, to jednak przyjmuje się, że formy wołacza są równe formom mianownikowym i w praktyce występują z poprzedzającym słowem pan, pani, panna, np. panie Nowak!, pani Kowalska!, panno Wiśniewska! Należy również pamiętać o tym, że jest to etykietalnie bardzo obciążone ujemnie, czyli ten sposób zwracania się do kogoś jest po prostu niegrzeczny. Jeszcze niegrzeczniejsze jest stosowanie samych nazwisk, np. Kowalski! Co znowu przeskrobałeś? Marsz do kąta! A zatem połączenia szanowny panie Kowalski, szanowny panie Nowak, szanowny panie Nowaku będą wadliwe.

Jeśli chcemy się zachować etykietalnie właściwie, w polszczyźnie użyjemy wyrażeń: Szanowny Panie, Szanowna Pani, Szanowni Państwo (to w piśmie) lub (to w mowie): proszę pana, proszę pani, proszę państwa – już bez następujących dalej nazwisk.

Łączę wyrazy szacunku

Agata Hącia