18.06.2021

to się tyczy

Coraz częściej słyszę: "to się tyczy..." Czy to poprawna forma czy też skrót od "to dotyczy"?

Bożena

Szanowna Pani,

w języku polskim mamy czasownik tyczyć się o znaczeniu 'odnosić się do kogoś, do czegoś, mieć z kimś, z czymś jakiś związek; dotyczyć, tyczyć'. Należy on do tej samej rodziny wyrazów co dotyczyć, ale nie powstał przez skrócenie tego wyrazu. Raczej należy powiedzieć (za Etymologicznym słownikiem języka polskiego Wiesława Borysia, Kraków 2008), że i tyczyć się, i dotyczyć pochodzą od czasownika tyczyć 'wyznaczać linię, drogę, zaznaczać drogę tyczkami, wytyczać', 'podpierać tyczkami (zwykle rośliny pnące)'.

Czasownika tyczyć się używamy regularnie,właściwie bez ograniczeń w łączliwości, np. mówimy: te uwagi tyczą się twojego wystąpienia; to się ciebie nie tyczy; promotor wyjaśnił szczegóły tyczące się pracy studenta – i są to zdania poprawne.

Z czasownikiem tyczyć się jest związany frazeologizm co się tyczy (kogoś, czegoś), który znaczy 'jeżeli chodzi o kogoś, o coś, jeżeli mówimy o kimś, o czymś, to...', np. Co się tyczy mnie, to chętnie wam pomogę; Co się tyczy tej sprawy, to bierzemy wszystko na siebie (definicje i przykłady użycia podaję za Uniwersalnym słownikiem języka polskiego pod red. S. Dubisza, Warszawa 2003).

Łączę wyrazy szacunku

Agata Hącia