Kacper

Szanowny Panie,

przecinek po partykule zaprawdę jest fakultatywny, na co wskazują notacje słownikowe (np. w nieco dawniejszym słowniku i w tworzonym na bieżąco słowniku współczesnej polszczyzny). Częściej jednak ten przecinek się stawia, jeśli po zaprawdę następuje część zdaniowa (a więc co najmniej orzeczenie, a zwykle podmiot i orzeczenie). Wówczas zaprawdę ma charakter uroczystej zapowiedzi tego, co za chwilę zostanie powiedziane; znaczy mniej więcej: 'uwaga, ogłaszam, że'.

Jeśli partykułę zaprawdę umieszczamy w innym kontekście składniowym (np. był to zaprawdę uroczysty obiad; śpiewali zaprawdę przepięknie), nie pełni ona już funkcji zapowiedzi, lecz jedynie wzmacnia treść niesioną przez następujący po niej wyraz.

Poprawne są więc dwie wersje tytułu: Zaprawdę, Hitler umarł (tę uznałabym za nieco lepszą, bo zgodną ze zwyczajem, o którym przed chwilą napisałam) oraz Zaprawdę Hitler umarł. Ponadto widziałabym różnicę semantyczną pomiędzy tymi zapisami. Tytuł: Zaprawdę, Hitler umarł odczytałabym tak: 'uwaga, uwaga, ogłaszam: Hitler umarł', a Zaprawdę Hitler umarł tak: 'naprawdę, nie kłamię, słowo honoru – Hitler umarł'. I być może to właśnie ta różnica semantyczna powinna być rozstrzygająca.

Łączę wyrazy szacunku

Agata Hącia