Dzień dobry. Czy w poniższych zdaniach, dobrze wstawiłem przecinki? Chodzi mi o takie zwroty, typu: "Po zrobieniu czegoś(,) możemy coś." "Po wypiciu mleka(,) poszedł spać." "Po włączeniu wiatraka(,) należy wyłączyć klimatyzację." W moim tekście wstawiłem je tak. Nie wiem, czy dobrze: "Przy pierwszym uruchomieniu, należy wprowadzić swoje dane." "Po wypełnieniu wszystkich danych, możemy zapisać wprowadzone zmiany, klikając na przycisk ZAPISZ." "Po uruchomieniu ustawień należy, przejść dalej."
Jan Adamski
Szanowny Panie,
w cytowanych zdaniach nie powinno być przecinków, ponieważ w większości wypadków mamy tu do czynienia ze zdaniami pojedynczymi i nie zachodzą żadne okoliczności (np. wyliczenie, wtrącenie, dopowiedzenie), które uzasadniałyby obecność przecinków. Wyjątkiem jest przedostatnie zdanie – złożone, w którym przecinkiem musimy rozdzielić wypowiedzenia składowe. Poprawny zapis to zatem:
Po wypiciu mleka poszedł spać.
Po włączeniu wiatraka należy wyłączyć klimatyzację.
Przy pierwszym uruchomieniu należy wprowadzić swoje dane.
Po wypełnieniu wszystkich danych [może lepiej leksykalnie: po podaniu wszystkich danych ew. wypełnieniu wszystkich rubryk/pól] możemy zapisać wprowadzone zmiany, klikając na przycisk ZAPISZ.
Po uruchomieniu ustawień należy przejść dalej.
Gdyby przebudować te zdania w taki sposób, że powstałyby zdania złożone podrzędnie z podrzędnym okolicznikowym, wówczas oczywiście przecinki byłyby konieczne – lecz z powodów składniowych, a nie semantycznych (np. chęci wyodrębnienia jakiejś informacji). Innymi słowy: choć przekazywalibyśmy tę samą treść, nadalibyśmy jej inną formę i to właśnie budowa zdania wymusiłaby obecność przecinków.
Przykładowe zdania złożone, które mogłyby powstać na podstawie omawianych przykładów, to:
Gdy wypił mleko, poszedł spać.
Gdy się włączy wiatrak, należy wyłączyć klimatyzację.
Gdy się pierwszy raz uruchamia (urządzenie), należy wprowadzić swoje dane.
Gdy wypełnimy wszystkie dane [może lepiej leksykalnie: gdy podamy wszystkie dane ew. wypełnimy wszystkie rubryki/pola], możemy zapisać wprowadzone zmiany, klikając na przycisk ZAPISZ.
Gdy się uruchomi ustawienia, należy przejść dalej.
Łączę wyrazy szacunku
Agata Hącia