KW

Szanowna Pani,

połączenia przytaczać/przytoczyć fakty, przytaczać/przytoczyć przykłady są poprawne, o ile chodzi o takie przywoływanie faktów/przykładów, by pełniły funkcję argumentu.

Podane połączenia są odnotowane chyba we wszystkich ważniejszych słownikach języka polskiego XX w. Poprawność tych połączeń wynika z wieloznaczności czasowników przytoczyć, przytaczać: odnoszą się one i do cytowania wypowiedzi (dlatego poprawnie mówimy o przytaczaniu słów, fragmentów wystąpienia itp.), i do podawania, wymieniania, wyliczania danych, nazwisk, przykładów, tytułów, liczb, dowodów, argumentów itd. (dlatego można przytaczać przykłady, fakty itd.).

W starszych słownikach (np. w Słowniku języka polskiego pod red. J. Karłowicza, A.A. Kryńskiego, W. Niedźwiedzkiego, tzw. słowniku warszawskim, 1900–1927) oba odcienie znaczeniowe są ujęte wspólnie: 'przywieść, zacytować, alegować', a wśród cytatów pojawiają się takie, które zawierają połączenie przytoczyć przykład.

W Słowniku języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego (1958–1969), i w późniejszym o kilkadziesiąt lat Uniwersalnym słowniku języka polskiego pod red. S. Dubisza (2003) znajdziemy jako odrębne znaczenia: 'podawać w dosłownym lub przybliżonym znaczeniu czyjąś wypowiedź lub tekst pisany, cytować' i 'wymieniać, podawać, wyliczać' (tu wśród cytatów: przytaczali przykłady ofiarności, odwagi i bojowego męstwa; należało przytaczać argumenty na swoją obronę; mógłbym przytoczyć szereg nazwisk; przytaczał na swoją obronę mocne dowody).

Wielki słownik języka polskiego pod red. P. Żmigrodzkiego również rozdziela te odcienie znaczeniowe, a sens drugi precyzuje: 'przedstawić jakieś dane jako argument za czymś lub dowód na coś'.

Także Nowy słownik poprawnej polszczyzny pod red. A. Markowskiego, 1999, podaje (bez różnicowania stylistycznego): przytaczać 'przywoływać czyjąś wypowiedź, czyjeś słowa; także: prezentować, podawać coś słowami, wyliczać': Przytaczam ten tekst za nowym wydaniem wierszy poety. Przytaczają te dane według rocznika statystycznego.

Podsumowując: nie widzę argumentu, który nakazywałby różnicowanie normatywne i stylistyczne połączeń wyrazowych, o które Pani pyta.

Łączę wyrazy szacunku

Agata Hącia